Πάμε να μιλήσουμε για τις 5 βασικές αρχές που μας δίνει η Μαρία Μοντεσσόρι στην μέθοδό της! Οι βασικές αρχές της Μοντεσσοριανής αγωγής – Μαρία Τάσιου Εκπαιδευτικός Μοντεσσοριανής Αγωγής Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Και μην ξεχάσετε! Κάντε την εγγραφή σας στην ομάδα μας facebook για να ενημερώνεστε ή να στέλνετε τις δικές σας ιδέες, δημιουργίες και σκέψεις!
YouTube: Montessori Lab with Maria Tasiou
Γεννημένη στην Ιταλία το 1870, η Μαρία Μοντεσσόρι ήταν η πρώτη Ιταλίδα γιατρός, κάτι που την κατατάσσει στις πρωτοπόρες γυναίκες για την εποχή της. Το ενδιαφέρον της για την εκπαίδευση καλλιεργήθηκε μετά την επαφή της με κάποια παιδιά χαμηλών μαθησιακών δυνατοτήτων. Έτσι λοιπόν, και αφού αφιέρωσε πολύ χρόνο παρατηρώντας την καθημερινότητα αυτών των παιδιών, ξεκίνησε να σχεδιάζει κάποια εργαλεία, τα οποία και παρείχε στα παιδιά για να ασχοληθούν. Σταδιακά δημιούργησε την δική της τάξη (Casa dei bambini) και παρατήρησε πως τα αποτελέσματα σε μαθησιακό επίπεδο ήταν εκπληκτικά. Αφού επιβεβαιώθηκε για την μέθοδο που είχε αναπτύξει, την επέκτεινε και στα παιδιά που θεωρούνταν «φυσιολογικά» για την εποχή τους, που δεν είχαν δηλαδή κάποια μαθησιακή δυσκολία. Από εκεί και πέρα, η παιδαγωγική μέθοδος εξελίχθηκε και έγινε ευρέως γνωστή και αποδεκτή ως η πιο αποτελεσματική από τις προηγούμενες. Βασικές αρχές της Μοντεσσοριανής αγωγής.
Πάμε να μιλήσουμε για τις 5 βασικές αρχές που μας δίνει η Μαρία Μοντεσσόρι στην μέθοδό της!
- Σεβασμός στον ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού
Για την Μοντεσσόρι, είναι αδιανόητο να περιμένουμε από τα παιδιά να εξελίσσονται με τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο ρυθμό. Αυτό λοιπόν που μας προτείνει, είναι μέσω της καθημερινής παρατήρησης του παιδιού να ερχόμαστε κοντά στις ανάγκες του την κάθε περίοδο της ζωής του, και να το ενθαρρύνουμε να αναπτυχθεί με το να παρέχουμε τα σωστά εργαλεία που χρειάζεται. Επίσης να δίνουμε χώρο και χρόνο στη φύση του παιδιού να αναπτυχθεί στον σωστό ρυθμό, χωρίς να πιέζουμε την μάθηση , κάτι το οποίο δεν έχει κανένα απολύτως νόημα.
- Οι ευαίσθητες περίοδοι
Για τη Μαρία Μοντεσσόρι είναι πολύ σημαντικό να παρατηρούμε διαρκώς τα παιδιά και τις κινήσεις τους. Αυτό που θα πρέπει ο γονιός ή ο παιδαγωγός να παρατηρεί είναι τις «ευαίσθητες περιόδους» και πότε αυτές εμφανίζονται. Πιο συγκεκριμένα, κατά τα πρώτα 6 έτη ζωής του ανθρώπου, υπάρχουν φάσεις στις οποίες ο εγκέφαλός μας είναι έτοιμος και έτσι ρυθμισμένος, ώστε να εξελίσσεται πάνω σε διαφορετικούς τομείς. Για παράδειγμα, η ευαίσθητη περίοδος για την ανάπτυξη του λόγου, ξεκινά από την ώρα της γέννησης μέχρι και περίπου την ηλικία των 5-5μιση. Αυτό αυτομάτως σημαίνει πως την περίοδο αυτή είναι πολύ σημαντικό το παιδί να εξασκήσει την ομιλία του και να φτάσει στο επίπεδο να την κατακτήσει. Εάν καθ’ όλη αυτή τη φάση το παιδί δεν δεχθεί κανένα γλωσσικό ερέθισμα, είναι πολύ δύσκολο μετά να καταφέρει να αναπτύξει τον λόγο του. Αντιστοίχως υπάρχουν πολλές άλλες ευαίσθητες περίοδοι για τις οποίες μας μιλά η Μοντεσσόρι, και πάνω σε αυτές έχει χτίσει όλο το εκπαιδευτικό της σύστημα!
- Ελευθερία
Με τον όρο «ελευθερία» η Μοντεσσόρι εννοεί την ελευθερία επιλογής κινήσεων και δραστηριοτήτων. Για τα παιδιά μικρής ηλικίας, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα περιβάλλον στο οποίο θα μπορούν να κινηθούν ελεύθερα και να επιλέξουν να εργαστούν με υλικά που τους κινούν το ενδιαφέρον την κάθε χρονική στιγμή. Βέβαια, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ελευθερία που ορίζει η Μοντεσσόρι είναι αλληλένδετη με τα όρια τα οποία οφείλουμε να βάζουμε στο παιδί. Μαθαίνουμε ότι η ελευθερία χωρίς όρια δεν επιτρέπει ουσιαστικά ποτέ στο παιδί να ελέγχει πλήρως τον εαυτό του, ενώ αντίθετα, μια αυστηρή, μόνο με όρια διαπαιδαγώγηση, οδηγεί το παιδί να εμφανίζει πειθαρχεία η οποία είναι αποτέλεσμα παθητικής συμπεριφοράς.
- Ανεξαρτησία
Η ανεξαρτησία από πολύ μικρή ηλικία είναι το κλειδί της επιτυχίας για Μαρία Μοντεσσόρι! Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως για να είναι ένα μικρό παιδί αυτόνομο, πρέπει να περάσουμε αρκετό καιρό δίπλα του δείχνοντάς του τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος μας στην καθημερινότητα. Αυτό συνήθως είναι δύσκολο για τις οικογένειες, διότι πάντα υπάρχει πίεση του χρόνου και του προγράμματος, επομένως πολλές φορές αναγκάζονται οι γονείς είτε να κάνουν πράγματα για τα παιδιά τους , είτε να τους διακόπτουν την ώρα που προσπαθούν να ολοκληρώσουν μόνα τους κάτι επειδή τους παίρνει αρκετό χρόνο. Θέλει λοιπόν πολύ υπομονή και σεβασμό στον χρόνο που θα πρέπει να δώσουμε στα παιδιά για να κατακτήσουν ορισμένες δεξιότητες. Όταν όμως τα καταφέρουν και αισθανθούν πραγματικά αυτόνομα, είναι σίγουρο πως η περηφάνια και η αυτοπεποίθηση που θα έχουν αποκτήσει , θα κάνουν τους γονείς να αντιληφθούν την σπουδαιότητα όλης αυτής της διαδικασίας.
- Οργανωμένο περιβάλλον
Το οργανωμένο περιβάλλον για την Μοντεσσοριανή αγωγή, είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζονται όλες οι παραπάνω αρχές που αναφέραμε. Η οργάνωση για την Μοντεσσόρι δεν σημαίνει απλώς καθαριότητα. Ο χώρος μέσα στον οποίο μεγαλώνει ένα παιδί (δωμάτιο, σπίτι, σχολείο), θα πρέπει να εξυπηρετεί την σωστή ανάπτυξη και εξέλιξή του. Πάντα τα αντικείμενα που επιλέγει ο γονιός να είναι προσβάσιμα στο παιδί, θα πρέπει να είναι προσεκτικά επιλεγμένα, έτσι ώστε κάθε ένα από αυτά να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς και έτσι να εφαρμοστεί ουσιαστικά η ελευθερία επιλογών. Επίσης, σημαντικό είναι ο χώρος να είναι όσο το δυνατόν πιο ήρεμος, με λίγα υλικά ή παιχνίδια, έτσι ώστε το παιδί να ασχολείται ουσιαστικά με την κάθε δραστηριότητα και όχι να μπερδεύεται με πολλά παιχνίδια γύρω του. Είναι επίσης σημαντικό να πούμε ότι παρατηρώντας το παιδί, ο γονιός να μπορεί να διακρίνει τη στιγμή που στο περιβάλλον πρέπει να προστεθούν καινούρια αντικείμενα και να αφαιρεθούν τα παλιά, στα οποία το παιδί δεν βρίσκει πλέον κανένα ενδιαφέρον. Ένα οργανωμένο περιβάλλον για την Μοντεσσόρι βοηθά στην νοητική ανάπτυξη καθώς επίσης και στη συγκέντρωση των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία. βασικές αρχές της Μοντεσσοριανής αγωγής
Και μην ξεχάσετε! Κάντε LIKE στη σελίδα μας στο facebook για να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα και Διαγωνισμούς!
Μαρία Τάσιου|Εκπαιδευτικός-Σύμβουλος Μοντεσσοριανής αγωγής
Montessori Lab-Εργαστήρι Μοντεσσοριανής Αγωγής
Ν.Τύπα 5, Ντεπώ, Θεσσαλονίκη
